Hiểm họa chực chờ

Tuyến đ??ờng Lê Đức Thọ, đoạn qua các ph??ờng 13, 15, 16, là khu trung tâm của quận Gò Vấp, dài chừng 7km, lòng đ??ờng chừng 12m nhưng có vô số trụ đi???n trong tình trạng xuống cấp, mạng lưới điện ngổn ngang, nhiều chỗ dây đi???n trên trụ chỉ cách mặt đ??ờng hơn 2m. Cùng bám vào các trụ điện là vô số dây nhợ, cáp viễn thông treo tòn ten hai bên đ??ờng.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Phương, sống gần chợ Xóm Mới, ph??ờng 16, quận Gò Vấp, thấp thỏm: “Hàng cột điện nằm gần lòng đ??ờng tồn tại nhiều năm, cạnh khu chợ có nhiều người qua lại. Nhiều người chạy xe máy vào ban đêm đã va phải, trong đó có cả người lớn tuổi, hết sức nguy hiểm”.

Sự nguy hiểm từ hệ thống dây diện “mạng nhện” là có thật. Khoảng 15 giờ 30 ngày 1-7-2023, tại căn nhà 2 tầng nằm trong hẻm 439 đ??ờng Nguyễn Văn Khối (ph??ờng 8, quận Gò Vấp), khi trời đang mưa to, chủ nhà leo lên sân thượng, bị điện giật bất tỉnh. Cảnh sát PCCC-CNCH Công an quận Gò Vấp đã đến cắt điện, dùng thang lên sân thượng đưa chủ nhà xuống đất, nhưng đáng tiếc ông đã tử vong. Cùng ngày, người dân sinh sống gần Tr??ờng Chính sách công và Phát triển nông thôn (ph??ờng Bến Nghé, quận 1) phát hi???n trên mái tôn của tr??ờng này có một nam giới nằm bất động, nghi bị điện giật.

Tiếp đó, vào trưa 2-7-2023, trong khi trời mưa lớn, ông P.Q.H. trèo lên mái nhà trên đ??ờng Nguyễn Súy (ph??ờng Tân Quý, quận Tân Phú) quét dọn rác, không may tử vong, nghi là do bị điện giật. Theo bà Lê Thị Xuân Lan, nguyên Phó trưởng Phòng Dự báo, Đài Khí tượng - Thủy văn khu vực Nam bộ, nhiều tr??ờng hợp tử vong ở TPHCM vừa qua do trong cơn dông có gió giật mạnh, khiến dây điện sà xuống hoặc đứt chạm xuống mái tôn, thùng chứa nước, cột ăng ten trên mái nhà. Thậm chí, nhiều khi dây điện không chạm vào những đồ vật này nhưng lâu ngày dây điện bị hở, khi chạm vào sàn nhà bị ướt có thể dẫn điện, khi người dân đi hoặc chạm vào có thể bị điện giật. Trung bình có khoảng 50 người tử vong mỗi năm do nguyên nhân này.

Nguy hiểm là vậy, nhưng đến nay tỷ lệ ngầm hóa lưới điện ở các quận huyện và TP Thủ Đức vẫn chưa đạt yêu cầu đề ra. Tại quận 3, các tuyến đ??ờng Điện Biên Phủ, Nguyễn Đình Chiểu…, đ??ờng chính đã ngầm xong nhưng các con hẻm vẫn vậy, các trụ điện còn đầy dây nhợ, kết nối chằng chịt. Ở quận Bình Thạnh, trên các tuyến đ??ờng Lê Quang Định, Phan Văn Trị, Nguyên Hồng… dây điện, dây cáp viễn thông treo lủng lẳng đầy các trụ điện.

Thiếu đồng bộ

Thực tế, công tác hạ ngầm dây cấp điện và hệ thống chiếu sáng hiện nay vẫn chưa đư???c thực hiện đồng bộ với các dự án ngầm hóa theo Kế hoạch 1642/KH-UBND (ngày 21-5-2021) của UBND TPHCM. Chẳng hạn, vừa qua vỉa hè công trình trên đ??ờng Lê Văn Chí, tại TP Thủ Đức bị xói lở, bong tróc nhiều đoạn, gây mất an toàn giao thông, ảnh hưởng lớn đến việc đi lại của người dân. Đây là tuyến đ??ờng có 2 dự án thi công nhưng lại vênh nhau thời gian hoàn thành. Gói thầu xây lắp thuộc Dự án nâng cấp đ??ờng Lê Văn Chí đã hoàn thành từ quý 2-2023, nhưng gói thầu thi công xây dựng thuộc Dự án tái bố trí ngầm hóa lưới điện đồng bộ Dự án nâng cấp đ??ờng Lê Văn Chí, do Công ty TNHH Xây dựng điện - Thương mại Phương Đông thi công, lại làm sau.

Trong khi đó, tại quận 3, các tuyến đ??ờng chính đã đư???c hạ ngầm lưới điện nhưng trong hẻm thì chưa. Một lãnh đạo UBND quận 3 cho biết, quá trình ngầm hóa gặp khó khăn do các đơn vị viễn thông chậm trễ trong công tác ngầm hóa cáp thông tin, khiến quận và ngành điện lực không chủ động đư???c trong kế hoạch phối hợp thi công, cũng như trong công tác hạ trụ điện.

Theo kế hoạch của UBND TPHCM, đến năm 2025, tỷ lệ ngầm hóa lưới đi???n trung thế toàn TPHCM đạt 50%-60%, trong đó các quận 1, 3, 5 đạt tỷ lệ 100%; các quận nội thành khác đạt 80%-90%; tỷ lệ ngầm hóa lưới điện hạ thế đạt 35%-40% (khu vực trung tâm thành phố đạt 80%-90%). Thành phố sẽ tập trung ngầm hóa trên địa bàn TP Thủ Đức, mục tiêu thực hiện với 100% tuyến đ??ờng, trục đ??ờng chính. Thực hiện chủ trương này, năm nay, Ban Quản lý dự án Lưới điện phân phối TPHCM (Tổng công ty Điện lực TPHCM - EVNHCMC) khởi công mới 34 dự án và hoàn thành 16 dự án.

Để đảm bảo nguồn vốn và tiến độ, EVNHCMC đã ký hợp đồng vay vốn với các ngân hàng thương mại để thực hiện các dự án ngầm hóa, đồng thời đăng ký các công trình ngầm hóa lưới điện vào danh mục các dự án thuộc chương trình kích cầu hỗ trợ lãi suất của TPHCM. Đến nay, đã có 187 dự án ngầm hóa với tổng mức đầu tư 8.072 tỷ đồng đư???c đưa vào chương trình, trong đó, vốn vay đư???c hỗ trợ lãi suất là 4.568 tỷ đồng. Tổng số tiền lãi vay đư???c hỗ trợ trong giai đoạn 2016-2020 là 350 t?? đồng. Ông Bùi Hải Thành, Phó Tổng Giám đốc EVNHCMC, cho biết, hiệu quả tích cực từ công tác ngầm hóa lan tỏa ngày càng sâu rộng đến người dân TPHCM. Trong giai đoạn thiết kế các dự án ngầm hóa phải lấy ý kiến thỏa thuận vị trí tuyến với nhiều bên như viễn thông, cấp nước, thoát nước, các ban quản lý dự án, các trung tâm quản lý hạ tầng…

Tuy nhiên, các cơ quan, đơn vị này th??ờng chậm phối hợp, gây kéo dài thời gian thỏa thuận tuyến. Bên cạnh đó, công tác phối hợp thực hiện cải tạo vỉa hè, nâng cấp các tuyến đ??ờng do quận huyện quản lý chưa đồng bộ, dẫn đến đào đ??ờng nhiều lần hoặc phải cắt bỏ khối lượng thực hiện, trở ngại trong quá trình thực hiện các dự án. Với thực trạng nêu trên, nếu không có giải pháp quyết liệt, việc ngầm hóa hệ thống điện ở TPHCM sẽ khó hoàn thành theo kế hoạch.